Pracownicy świadczący pracę w oparciu o umowę o pracę mają uprawnienie do odpłatnego urlopu wypoczynkowego. Jego rolą jest zapewnienie zatrudnionym odnowę sił i dostęp do realizacji codzienny spraw w przeciągu roku. Poza nim legislator przewidział także urlop bezpłatny. Co należałoby wiedzieć o wnioskowaniu o dni wolne? O którym urlopie rozmawiać z przełożonym oraz kiedy podjąć taką decyzję?
Świadczenie pracy nierozerwalnie wiąże się z uprawnieniem do urlopu. Generalnie pracownik ma do wyboru parę typów urlopu, ze względu na dane okoliczności oraz posiadane zdolności. Poza głównym urlopem wypoczynkowym, pracownik może także wnioskować o urlop bezpłatny. Reguły udzielania tego są jednakże odmienne aniżeli urlopu wypoczynkowego oraz – w rezultacie – nie każdy pracownik może z niego skorzystać. Należałoby znać różnicę pomiędzy tymi urlopami, aby wnioskować o taki, jaki będzie szczególnie odpowiednim w konkretnym czasie.
Płatny urlop
Najpopularniejszym pytaniem, szczególnie pośród osób, jakie właśnie wchodzą i rozpoczynają działalność zawodową, dotyczy kwestii tego, czy urlop wypoczynkowy jest odpłatny? Podpisanie umowy o pracę to dla pracownika pewność, iż będzie on mógł skorzystać z szeregu przypadających mu praw. Pośród nich należy wskazać na główny urlop pracowniczy, więc urlop wypoczynkowy.
Wszelkie regulacje połączone z urlopami pracowniczymi podlegają zapisom kodeksu pracy oraz nie mogą być modyfikowane ani przez zatrudnionego ani przez pracodawcę. Prawo do takiego osoba zatrudniona uzyskuje z początkiem roku kalendarzowego. Zgodnie z przepisami, osoba zatrudniona nie może także zrzec się prawa do własnego „corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego” (art. 152). Tym samym, wszystkie nieprawidłowości lub nadużycia stanowią zatem bazę do zgłoszenia się o pomoc do stosownego urzędu. Przykładowo, gdy pracodawca podejmuje próbę skrócenia przypadającego pracownikowi urlopu, odwołuje go i chociażby nie wyraża zgody na wybranie wolnych dni bez konkretnej przyczyny, pracownik może dochodzić się do uznania własnych praw.
Na czym polega istota urlopu płatnego? Przede wszystkim w trakcie jego trwania pracownik wykorzystuje dni wolne oraz nie może pojawiać się w miejscu pracy. Wedle legislatora dzień urlopowy sięga 8 godzin, więc wynagrodzenie pracownika liczy się na bazie tego jakie pobory przysługiwałaby mu, jeśli był w owych dniach w pracy. Procedury ubiegania się o urlop mogą nieco różnić się w zależności od firmy. Zwykle jednakże, pracownik składa do pracodawcy wniosek urlopy, w jakim pokazuje o który urlop się ubiega oraz pokazuje jego termin. W wielu spółkach, żeby ułatwić mechanizm planowania stosuje się tak nazywane planowanie urlopowe, wedle jakiego pracownicy określają potrzeby urlopowe z dużym wyprzedzeniem. Pomaga to w ułożeniu skutecznego planu urlopowego, szczególnie w spółkach zatrudniających ogromną ilość osób.
Urlop bezpłatny
Urlop bezpłatny to przerwa w świadczeniu pracy, za jaką nie przypada wynagrodzenie. Sam stosunek pracy oraz wiążące się z nim przywileje nie ustają, i tylko podlegają zawieszeniu. Pracownicy z urlopu bezpłatnego korzystają przeważnie wówczas, gdy wykorzystali już urlop wypoczynkowy, i muszą np. załatwić własne indywidualne sprawy. O taki wnioskują także zatrudnieni uczący się do testów. Jeśli nie przypada im urlop szkoleniowy, mogą oni zastosować płatny, i po nim wnioskować właśnie o bezpłatny.. Generalnie urlop bezpłatny może zostać udzielony na bazie wniosku zatrudnionego, zleceniu za zgodą pracownika świadczenia pracy na rzecz innego pracodawcy i w wypadku pracowników młodocianych. Z zawnioskowaniem oraz skorzystaniem z urlopu bezpłatnego wiążą się także konkretne efekty. Takie dni wolne nie są liczone do czasu pracy, od jakiego zależą prawa pracownicze. Gdyż pracodawca może nie być w stanie przewidzieć ilości pracy w firmie, jeśli urlop darmowy pracownika ma trwać dłużej aniżeli 3 miesiące szef może wnioskować o to, aby w dokumentach odnalazłaby się wzmianka o możliwości odwołania pracownika z urlopu z istotnych przyczyn.
Wniosek o urlop bezpłatny musi zawierać okres trwania urlopu i czas jego odbywania. Pracownik nie ma obowiązku określenia przyczyny ubiegania się o urlop bezpłatny, jednakże uzasadnienie może pomóc mu w jego uzyskaniu. Należy bowiem pamiętać, iż pracodawca – co do zasady – nie musi wyrazić zgody na taki urlop. Niestety, o ile pracodawca wskaże sensowe powody swojej decyzji oraz nie będą się one odnosić do elementów dyskryminacji czy subiektywnej oceny, pracownik nie ma prawa odwołania.
Urlop a ZUS – jak wygląda sprawa formalna? Urlop bezpłatny nie jest objęty wynagrodzeniem ani czasem ubezpieczeniowym, więc co do zasady stanowi przestój w prowadzeniu składek na ubezpieczenie społecznej oraz lecznicze. Co więcej czas urlopu bezpłatnego nie liczy się do stażu pracy. Każdy kto zastanawia się nad urlopem bezpłatnym winien mieć na uwadze, iż pracodawca ma prawo do odwołania pracownika. Motywacjami do takiej decyzji jest urlop bezpłatny trwający dłużej aniżeli 3 miesiące, klauzula umożliwiająca odwołania uzgodniona już na etapie udzielania urlopu bezpłatnego i również istotne przyczyny mające wpływ na ogólne działanie firmy.